Nhã nhạc cung đình Huế
Nhã nhạc cung đình Huế là loại hình âm nhạc chính thống, một nét đẹp văn hóa vô cùng độc đáo của xứ Huế và được xem là quốc nhạc dưới triều Nguyễn. Nhã nhạc thường được biểu diễn trong các lễ hội quan trọng của triều đình như: mừng đăng quang, mừng thọ, băng hà, tiếp đón sứ thần,...
Một buổi biểu diễn Nhã nhạc cung đình Huế
Nhã nhạc đã được phát triển ở Việt Nam từ thế kỷ 13, nhưng phải đến thời nhà Nguyễn, cuối thế kỷ 18, Nhã nhạc cung đình Huế mới đạt độ chín muồi và hoàn chỉnh nhất. Không chỉ dừng lại ở biểu diễn tại cung đình Huế, nhã nhạc còn theo đoàn sứ thần của Đại Việt, do vua Quang Trung (giả) dẫn đầu, sang nhà Thanh biểu diễn chúc thọ vua Càn Long 80 tuổi. Vua Càn Long và các đại thần nhà Thanh đã hết lời ca tụng về sự độc đáo, hấp dẫn của An Nam quốc nhạc.
Nhã nhạc cung đình huế thời xưa
Một dàn Nhã nhạc đầu thế kỷ 20
Vào thời kỳ vàng son, từ đầu đến cuối thế kỷ 19, Nhã nhạc cung đình Huế tuân theo nhiều quy tắc chặt chẽ. Một dàn Nhã nhạc hoàn chỉnh phải đầy đủ 8 loại nhạc cụ: trống, phách, sáo, đàn huyền tử (đàn tam), đàn hồ cầm, đàn nguyệt, đàn tỳ bà, và chiếc tam âm la. Về phần hát, giàn Nhã nhạc thường có ít nhất 6 nhạc công và 6 ca công. Thời kỳ này, ở khắp kinh đô Phú Xuân (Huế), nhiều nhà hát được lập ra để biểu diễn Nhã nhạc và các loại hình âm nhạc dân gian cho Hoàng gia, quan lại và dân thường. Trong đó nổi tiếng là Duyệt thị đường trong Hoàng thành, Minh Khiêm đường trong lăng Tự Đức, Cửu tư đài trong cung Ninh Thọ, rạp hát ông Hoàng Mười...
Theo đánh giá của tổ chức UNESCO, "trong các thể loại nhạc cổ truyền ở Việt Nam, chỉ có Nhã nhạc đạt tới tầm vóc quốc gia". Với những giá trị nghệ thuật vô cùng đặc sắc được duy trì và phát triền qua nhiều thế kỷ, Nhã nhạc cung đình Huế đã được UNESCO công nhận là "Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể của nhân loại" vào năm 2003.
cu lữ hữu thi nhã nhạc cung đình huế
Cụ Lữ Hữu Thi, "báu vật" trăm tuổi của Nhã nhạc cung đình.
Nghệ nhân cuối cùng của dàn nhạc Hòa Thanh dưới thời vua Bảo Đại
Ngày nay, Nhã nhạc cung đình là một sản phẩm du lịch rất độc đáo của xứ Huế. Du khách vừa có thể ngắm nhìn cố đô hoa lệ trong đêm, vừa thưởng thức loại hình âm nhạc đặc sắc từng chỉ dành cho vua chúa trên những con thuyền bên dòng sông Hương thơ mộng, để mặc cho những âm thanh mượt mà, lúc trầm lúc bổng đưa bạn vào thế giới cung đình tráng lệ hàng trăm năm trước.
Theo: Nhã nhạc cung đình Huế - ThangCanh3Mien.com
